Η Ευβοϊκή επανάσταση το 1821 -204 χρόνια μετά.. Οι ηρωικές μορφές της

Νικόλαος Σπ. Καρατζάς
Ιστορικός – Αρχαιολόγος, ΜΑ

Η καταγραφή της ιστορίας είναι ευθύνη των ιστορικών, όμως η γνώση της ιστορίας είναι ευθύνη όλων μας και προϋποθέτει διαφορετικές αντιλήψεις ως προς την προσέγγιση αυτών. Η γνώση της ιστορίας θωρακίζει το λαό απέναντι στα αλλοτριωτικά και εκφυλιστικά φαινόμενα του σύγχρονου τεχνοκρατικού πολιτισμού.

Είναι ο αντίποδας στην αλλοτρίωση που πλήττει όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, επειδή οδηγεί το άτομο στην αυτογνωσία και στην βαθύτερη γνώση του εαυτού του. Η κρίση που βιώνουμε σάρωσε τον χώρο των επιστημών της τέχνης, της ιστορίας και του πολιτισμού, όπως σάρωσε και όλη την κοινωνία. Ακόμη περισσότερο, στο βαθμό που η ενασχόληση με την ιστορία να θεωρείται πολυτέλεια. Όμως, η κρίση δεν είναι μόνο τροχοπέδη, αλλά και πηγή έμπνευσης για τους ανθρώπους της ιστορίας.

Γι αυτό μέσα στα πλαίσια των 204 χρόνων από την Εθνική μας Παλιγγενεσία, πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία και να διαβάσουμε βιβλία, να αναζητήσουμε πηγές και να πληροφορηθούμε στοιχεία από την Επανάσταση του 1821 ανά την Ελλάδα αλλά και να αποκτήσουμε γνώσεις της τοπικής μας ιστορίας.
Η Εύβοια είναι ένα νησί το οποίο έπαιξε σημαίνοντα ρόλο στη Επανάσταση του 1821 που οι περισσότεροι αγνοούν. Διαδραματίστηκαν μάχες νικηφόρες αλλά και ήττες με την δική τους σημασία στην εξέλιξη της επανάστασης.

Δεν πρέπει να ξεχνούμε την θριαμβευτική νικηφόρα Μάχη των Βρυσακίων, τον Ιούλη του 1821, την Μάχη στα Στύρα τον Γενάρη του 1822, με τον θάνατο του Ηλία Μαυρομιχάλη, γιού του Πετρόμπεη, τη ναυμαχία στον Εύριπο με την προσφορά του ζεύγους Χατζηαντώνη και Δόμνας Βισβίζη τον Ιούλιο του 1822 και τη ναυμαχία του Ιουλίου του 1823 με τον ναύαρχο Ανδρέα Κοσμά, τη σπουδαία αλλά αιματηρή Μάχη στα Αντριαλά στα τέλη του Ιούλη του 1823, τις πολλές πολιορκίες της Καρύστου κλπ..

Ένα νησί αιματοβαμμένο..
Μέσα από τις μάχες κυριάρχησαν και αναδείχθηκαν προσωπικότητες που ξεχώρισαν για το ήθος τους, τον δυναμισμό τους και τον ηρωισμό τους. Ο οπλαρχηγός Αγγελής Γοβιός, ο ήρωας της Εύβοιας και τα παλικάρια του Κώτσος Δημητρίου, ο αδερφός του Αναγνώστης Γοβιός, ο ηπειρώτης Ν. Τομαράς, ο στρατηγέτης Νικόλαος Κριεζώτης κ.ά.

Η συμμετοχή της νήσου της Εύβοιας στην επανάσταση του 1821 είναι συνυφασμένη με ηρωικές μάχες που έχουν γραφτεί με χρυσά γράμματα στο βιβλίο της ιστορίας. Οι Ευβοείς και μη επαναστάτες μέσω του πάθους τους και του ηρωισμού τους, απέδειξαν ότι διψούσαν για την ελευθερία μετά από τόσα χρόνια σκλαβιάς. Με σθένος και αυταπάρνηση πραγμάτωσαν το ύψιστο Χρέος τους προς την πατρίδα σηματοδοτώντας και το δικό μας χρέος απέναντί τους αλλά και τις δικές μας ευθύνες εμπρός στους κινδύνους και στις προκλήσεις του παρόντος και τους μέλλοντος.