Για την αντιπλημμυρική θωράκιση του Ληλαντίου πεδίου Χαλκίδας και την πλήρη αποζημίωση κατοίκων, επαγγελματιών και αγροτών δυόμιση χρόνια μετά την καταστροφική πλημμύρα του 2020 έκανε ερώτηση ο βουλευτής Εύβοιας του ΚΚΕ, Γιώργος Μαρίνος.
Σήμερα, 2,5 χρόνια μετά τη θανατηφόρα πλημμύρα στην περιοχή του Ληλαντίου του Δήμου Χαλκιδέων, εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος υπερχείλισης σε επόμενη νεροποντή καθώς τα ελλιπή μέτρα αποκατάστασης, τα οποία δεν δίνουν λύση στα οξυμένα προβλήματα, παρουσιάζονται από την κυβέρνηση και τους αρμόδιους της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας ως έργα αντιπλημμυρικής προστασίας.
Στην πράξη, πέρα από τους ορισμένους καθαρισμούς και την άρση προσχώσεων από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας στην πεδινή κοίτη του Λήλαντα, εργασίες οι οποίες κανονικά πρέπει να γίνονται τακτικά και προληπτικά στα ποτάμια και τα ρέματα, τα υπόλοιπα έργα ουσιαστικά δεν προχωρούν. Τα έργα καθαρισμού που πρέπει να εκτελεστούν από το δασαρχείο στην ορεινή κοίτη του ποταμού προχωρούν πολύ αργά λόγω έλλειψης χρηματοδότησης και ανεπαρκούς προσωπικού. Η αντιστήριξη με συρματοκιβώτια γίνεται επιλεκτικά και προχωράει αργά, με τρόπο που δεν διασφαλίζει ούτε τον ποταμό από την υπερχείλιση ούτε την προστασία των χωριών Φύλλα, Αφράτι, Μύτικας, Βασιλικό και Αγ. Νικόλαος που παραμένουν αθωράκιστα.
Η μελέτη οριοθέτησης του Λήλαντα δεν είναι έτοιμη. Όλες οι προηγούμενες μελέτες εντόπιζαν τον μεγαλύτερο κίνδυνο στο δέλτα του ποταμού όμως δεν έχει γίνει έργο πλην της τοποθέτησης αμμόσακων στις όχθες και της εκβάθυνσης από πλωτό γερανό. Στο σημείο υπάρχει ο οικισμός Όαση του Αγ. Νικολάου 150 και πλέον κατοικιών και πάνω από 450 ανθρώπων που κινδυνεύουν άμεσα.
Η γέφυρα των Φύλλων που γκρεμίστηκε έχει αποκόψει το χωριό από τη Χαλκίδα εδώ και 2,5 χρόνια με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να ταλαιπωρούνται και να σπαταλούν χρόνο και χρήματα αναγκαζόμενοι να κάνουν παράκαμψη. Το χρονοδιάγραμμα κατασκευής της όλο πάει πίσω ξανά και ξανά. Η κατάσταση αυτή έχει φέρει σε απόγνωση μικρομεσαίες επιχειρήσεις της περιοχής που εξυπηρετούνται με μεγάλα οχήματα και αναγκάστηκαν είτε να αλλάξουν έδρα επιχείρησης, είτε να μην τα χρησιμοποιούν, οδηγώντας σε απώλεια πελατών και προβλήματα στην εκτέλεση παραγγελιών.
Από τις πληγείσες οικίες αποκλείστηκαν περίπου τα 2/3 των αιτούντων από το έκτακτο επίδομα των 600 ευρώ και το επίδομα της οικοσκευής ενώ οι Β κατοικίες εξαιρέθηκαν εξαρχής. Παράλληλα, υπάρχουν απορριφθείσες αιτήσεις χωρίς δικαιολογία. Ενώ απορρίφθηκαν 58 αιτήσεις για υπόγεια και αποθηκευτικούς χώρους και 70 αιτήσεις για γκαράζ και περιβάλλοντες χώρους. Οι κάτοικοι όχι μόνο δεν απαλλάχτηκαν από την καταβολή ΕΝΦΙΑ αλλά αντιθέτως η τιμή ζώνης αυξήθηκε κατά 100 ευρώ στη ζώνη των οικισμών που πλημμύρισαν.
Από τους πληγέντες επαγγελματίες ενίσχυση πήρε μόνο το 55% με χρήματα που σε καμία περίπτωση δεν αντιστοιχούν στην πραγματική ζημιά που έπαθαν, με αποτέλεσμα να έχουν «γονατίσει» οικονομικά.
Σχετικά με τις αποζημιώσεις των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, οι καταγραφές των ζημιών έγιναν πριν 2 χρόνια. Σύμφωνα με στοιχεία της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, μετά τη “Θάλεια” στους δύο Δήμους Χαλκιδέων και Διρφύων-Μεσσαπίων «υποβλήθηκαν 279 δηλώσεις φυτικής παραγωγής και 65 δηλώσεις ζωικής παραγωγής» και ο ΕΛΓΑ έδωσε το συνολικό ποσό των 1.200.000 ευρώ για αποζημιώσεις σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο – ποσό που αντιστοιχεί στο 1/3 των ζημιών που προκλήθηκαν από την κακοκαιρία. Υποβλήθησαν επιπλέον 330 δηλώσεις για μηχανολογικό εξοπλισμό και έγγειο κεφάλαιο (μοτέρ, γεωτρήσεις, επιχωματώσεις, διαβρώσεις κλπ) και οι αποζημιώσεις αυτές εκκρεμούν ακόμα!
Επίσης, οι αγρότες που καταστράφηκαν οι εγκαταστάσεις τους, όπως τα θερμοκήπια, συγκαταλέγονται στην ίδια κατηγορία με τις επιχειρήσεις. Ενώ οι αιτήσεις με προσκόμιση δικαιολογητικών και οι καταγραφές ολοκληρώθηκαν, δεν έχει προχωρήσει ακόμη η καταβολή της οικονομικής ενίσχυσης που δικαιούνται. Μένουν εκτός των αποζημιώσεων όσοι επαγγελματίες αγρότες δεν μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν οικονομικά και να καταβάλλουν την ασφαλιστική τους εισφορά στον ΕΛΓΑ. Είναι οι ίδιοι που πριν 2,5 χρόνια καταστράφηκαν κι έχασαν την πηγή εισοδήματός τους. Είναι εκείνοι που 2,5 χρόνια τώρα προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους μόνοι τους και δεν πήραν κρατική αρωγή.
Μάλιστα στο διάστημα που μεσολάβησε από την καταστροφική πλημμύρα, προκλήθηκαν ζημιές από τις επόμενες δύο κακοκαιρίες της “Μήδειας” 2021 και της “Ελπίδας” 2022. Υπάρχουν δηλαδή στην περιοχή αγρότες των οποίων τα χωράφια έχουν μπαζωθεί από λάσπη και φερτά υλικά άλλες δύο φορές. Εδώ και 1,5 χρόνο νοικιάζουν χωράφια σε άλλες περιοχές για να καλλιεργούν και να πουλούν στις λαϊκές αγορές. Έχουν γονατίσει από τα έξοδα, αφού χρειάστηκε να αγοράσουν από την αρχή εξοπλισμό, σε συνδυασμό με την αύξηση σε καύσιμα και πρώτες ύλες το φετινό χειμώνα. Φυσικά δεν τους προστατεύει τίποτα από μια επικείμενη κακοκαιρία αφού δεν πάρθηκαν ουσιαστικά μέτρα για θωράκιση των γύρω περιοχών και χωριών από τον Λήλαντα ποταμό.
ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ οι κ. Υπουργοί, ποια μέτρα θα πάρει η κυβέρνηση:
– Για να υλοποιηθούν έργα αντιπλημμυρικής προστασίας από τις πηγές ως τις εκβολές του ποταμού Λήλαντα,
– Για να αποκατασταθεί άμεσα η γέφυρα των Φύλλων,
– Για να αποδοθούν άμεσα οι αποζημιώσεις στο 100% της ζημιάς, σε κατοίκους, επαγγελματίες και αγρότες και να μην εξαιρεθεί κανείς.