Μισό αιώνα πριν …έξι – επτά γρι-γρι έδεναν τους κάβους στην παραλία μας (της Αμαρύνθου) και περίμεναν το σούρουπο να κινήσουν για τους ψαρότοπους , να ανάψουν τις λάμπες στις λαμπόβαρκες οι λαμπαδόροι .
Οι λάμπες γυάλινες, μεγάλες, στρογγυλές, στην πρύμη της βάρκας. Μέσα στην βάρκα τα ντεπόζιτα του πετρελαίου, στεγανά με βαλβίδα για να μπορεί ο λαμπαδόρος να πρεσάρει αέρα με μια τρόμπα, και η πίεση του αέρα να εξαχνώνει το πετρέλαιο στο αμίαντο που είχε η λάμπα Λουξ και να ανάβει, φωτίζοντας την θάλασσα και μαζεύοντας τα ψάρια στο φως. Ωραία εικόνα αλλά για μας τους από έξω. Κατά τα μεσάνυχτα άρχιζε η καλάδα στις λάμπες.
Ποιους να πρωτοθυμηθούμε από τους παλιούς, τον Δαφνή , τον Μπρίκη , τον Διαμαντή (φούρναρης), τον Μαργελή (Τσομής) και τόσους άλλους που έπαιρναν τα καΐκια τους και το τσούρμο τους και αλώνιζαν την Ελλάδα; Πάτρα, Καβάλα, Ραφήνα, Κάρυστο και αλλού .Το τσούρμο του γρι-γρι αποτελείτο από 25 άτομα, «συντρόφους» τους έλεγαν. Ήταν μια εικόνα πολύ ωραία την ώρα που τα γρι-γρι έφευγαν για δουλειά το απόγευμα. Έβλεπες το μεγάλο καΐκι μπροστά και το καϊκάκι “πισινό” δεμένο στη βενζίνα να αναχωρούν, πίσω από το πισινό δεμένες μία προς μία οι πέντε μικρές βάρκες, οι «λάμπες», που έλεγαν. Ήταν μία σκηνή σαν να έβλεπες μια πάπια σε λίμνη που την ακολουθούσαν τα παπάκια.Στις λάμπες αφεντικό ήταν ο λαμπαδόρος.
Μετά την συλλογή των ψαριών, την τοποθέτηση στα τελάρα και το πάγωμα με τριμμένο πάγο, που τον έκοβαν σε μηχανή μέσα στο καΐκι, από κολώνες πάγου που είχαν προμηθευτεί την παραμονή, άρχιζε η αντίστροφη πορεία για το λιμάνι. Τα ψάρια πήγαιναν για τον μανάβη. Το δίχτυ τιναζόταν να καθαρίσει από υπολείμματα, πλενόταν στην θάλασσα και απλωνόταν για στέγνωμα και έλεγχο. Μια μέρα δουλειάς κοπιαστικής και με λίγο ύπνο είχε τελειώσει. H αμοιβή των συντρόφων για την δουλειά που προσέφεραν ένα «σκοτάδι» (μια περίοδο 24ων ημερών), ήταν πενιχρή.
Πριν φύγουν για ταξίδι κανόνιζαν την αμοιβή τους και έπαιρναν μπροστάντζα τα «πλάτικα» όπως έλεγαν, που πολλές φορές έμεναν σε αυτά. Αν το «σκοτάδι» είχε πάει καλά έκαναν και μερδικό από τα κέρδη της δουλειάς. Από ό,τι ακούγαμε εμείς τότε, σπάνια είχαν μερδικό ικανοποιητικό.
Δύσκολη ζωή … Δύσκολα χρόνια …Η Ελλάδα του μόχθου και της στέρησης !!! Μια Ελλάδα με όνειρα κι ελπίδα !!!
Καλησπέρα αδέρφια !!!
Πηγή: Γιώργος Κακόγιαννης