Τα πασχαλινά έθιμα σε χωριό της Εύβοιας, μας γυρνούν πίσω στον χρόνο…!

Λαμπρή’ ήταν η λέξη που κυριαρχούσε έναντι του ‘Πάσχα’ και η προσμονή της ήταν ανείπωτη για μεγάλους και μικρούς στην περιοχή. Μάλιστα, λέγεται ότι μόνο τη Λαμπρή μεγάλοι και μικροί άλλαζαν ρούχα και παπούτσια.
Η αυστηρή νηστεία και η ετοιμασία με τους χαιρετισμούς της Θεοτόκου και τις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας έδινε αβίαστα τη βίωση των Παθών του Χριστού και λυτρωτική την προσμονή του Πάσχα.
Το Σάββατο του Λαζάρου το πρωί, μετά την εκκλησία, τα κορίτσια γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου.

«Πασχαλινά ήθη και έθιμα της Μεσσαπίας»

ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ

Ήρθε ο Λάζαρος, ήρθαν τα βάγια ήρθ’ η Κυριακή που τρων’ τα ψάρια Λάζαρε λαζαρωμένε και με το κερί ζωσμένος Πες μας Λάζαρε, τι είδες ‘κει στον Άδη που επήγες.
«Είδα πόνους, είδα φόβους είδα βάσανα και τρόμους..
Δώστε μου λίγο νεράκι να ξεπλύνω το φαρμάκι.
Το φαρμάκι της μανούλας και το αίμα της καρδούλας.»

Τη Μεγάλη Παρασκευή -επίσης τα κορίτσια- στόλιζαν με λουλούδια τον Επιτάφιο ψάλλοντας το θρήνο της Παναγίας (σύμφωνα με την παράδοση). Το Μεγάλο Σάββατο σουβλίζονταν τα αρνιά και φτιάχνονταν τα σπληνάντερα και τα κοκορέτσια. Αντί για ψωμιά οι νοικοκυρές έφτιαχναν τις κοσώνες.
Πρόκειται για λαμπριάτικες κουλούρες ζυμωμένες με γάλα και ζάχαρη που ψήνονταν στους φούρνους. Η Ανάσταση γίνονταν στις τρεις μετά τα μεσάνυχτα και η λειτουργία του Πάσχα τελείωνε στις πέντε το πρωί.
Αργότερα, η συνήθεια αυτή άλλαξε με εντολή του τοπικού επισκόπου και η Ανάσταση γίνονταν τα μεσάνυχτα όπως στις πόλεις.
Το απόγευμα γίνονταν όπως παντού ο εσπερινός της Αγάπης. Ακόμα παλιότερα, στον εσπερινό της αγάπης όλοι αλληλοασπάζονταν και ακολουθούσε τρικούβερτος χορός με όργανα.
Με ευλαβική προσήλωση τηρούνταν το έθιμο του χαιρετισμού “Χριστός Ανέστη”-“Αληθώς Ανέστη” αντί για “Καλημέρα”- “Καλησπέρα” επί σαράντα μέρες.

( από το βιβλίο Τριάδα Ευβοίας-του Νίκου Καρατζά και της Ιωάννας Λουπίδου)

Στείλτε αυτό το άρθρο σε ένα φίλο!