Τι είναι σεισμός;

Ο σεισμός προκαλείται από ξαφνική απελευθέρωση συσσωρευμένης ενέργειας στον φλοιό της Γης. Τον αντιλαμβανόμαστε στην επιφάνειά της καθώς μέρος της ενέργειας μεταφέρεται εκεί με τα σεισμικά κύματα. Τα κύματα αυτά διαδίδονται στον φλοιό με ταλαντώσεις των πετρωμάτων και φθάνοντας στην επιφάνεια προκαλούν τις αναταράξεις του εδάφους που αισθανόμαστε.

Άνθρωπος και Σεισμοί συνυπάρχουν και πορεύονται μαζί από τότε που ο άνθρωπος συνέλαβε τον εαυτό του. Στο πέρασμα του χρόνου, το Άσκεπτον φυσικό φαινόμενο έδωσε Μύθους και Θεότητες, σταμάτησε πολέμους, ανέτρεψε εξουσίες. Η Μοιραία αυτή συνύπαρξη, γέννησε κάποτε στον Άνθρωπο την ανάγκη να καταλάβει καλύτερα τα χαρακτηριστικά του Σεισμού, να προσπαθήσει να προβλέψει την συμπεριφορά του.

Κι ενώ έχουν αναμφίβολα γίνει σημαντικά βήματα προόδου, η χρονική πρόβλεψη των Σεισμών δεν είναι μέχρι σήμερα εφικτή. Στην προσπάθειά μας όμως αυτή μάθαμε, και συνεχίζουμε να μαθαίνουμε, πολλά. Για παράδειγμα, τώρα καταλαβαίνουμε πολύ καλύτερα πού θα γίνουν οι σεισμοί του μέλλοντος, πόσο μεγάλοι θα είναι οι μεγαλύτεροι από αυτούς, και ποιές φυσικές ιδιότητες του εσωτερικού της Γης τους ευνοούν. Επίσης, παρακολουθώντας τις ενόργανες καταγραφές των σεισμογράφων, ξέρουμε αν μία περιοχή βρίσκεται σε σεισμική έξαρση, αν περνά περίοδο σεισμικής ηρεμίας, ή απλά φιλοξενεί μία μέση σεισμικότητα. Συνδυάζοντας τις πληροφορίες αυτές με δεδομένα από ιστορικούς και προϊστορικούς σεισμούς ανά περιοχή, έχουμε μία ολιστική προσέγγιση για την καλύτερη κατανόηση της επαναληψιμότητας των ισχυρών σεισμών στη Γη.

Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

Το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Αθηνών είναι ερευνητικό κέντρο που μελετάει (μεταξύ άλλων) τη σεισμική δραστηριότητα στην Ελλάδα και ιδρύθηκε το 1893. Ο Άκης Τσελέντης είναι Έλληνας διδάκτωρ Γεωφυσικής και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου.

Σεισμός τώρα στην Εύβοια: Τι αναφέρει το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο

Η ομάδα σεισμολογίας επικεντρώνεται στη συστηματική μελέτη και παρακολούθηση της σεισμικότητας της Ελλάδος, στην ανάλυση προσεισμικών, κύριων και μετασεισμικών ακολουθιών, στον υπολογισμό μηχανισμών γένεσης σεισμών και όλων των ιδιοτήτων σεισμικών πηγών/διαρρήξεων, στην μελέτη μικροσεισμικής δραστηριότητας και προκαλούμενης σεισμικότητας, αλλά και στην έρευνα με κατεύθυνση την πρόγνωση των σεισμών.

Επιχειρησιακές δραστηριότητες και Υπηρεσίες του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου

• 24ωρη παρακολούθηση της σεισμικότητας (προσδιορισμός υποκέντρου και τοπικού μεγέθους) στη χώρα και πληροφόρηση της πολιτείας και του γενικού πληθυσμού σε σχεδόν πραγματικό χρόνο για την καταγραφή σεισμικών δονήσεων
• Φιλοξενία και παροχή δεδομένων σεισμολογικών δικτύων του Εθνικού Δικτύου Σεισμογράφων
• Σύνταξη και επικαιροποίηση καταλόγου ενόργανης και ιστορικής σεισμικότητας
• Ανάπτυξη φορητού σεισμολογικού δικτύου με σκοπό την βελτίωση της παρακολούθησης και εκτίμησης της σεισμικής και ηφαιστειακής δραστηριότητας
• Μελέτες σεισμικής επικινδυνότητας
• Λήψη, ανάλυση και επεξήγηση σεισμολογικών δεδομένων και δεδομένων ισχυρής σεισμικής κίνησης για λογαριασμό οργανισμών όπως το Αττικό Μετρό και η ΔΕΗ
• Εκπαίδευση προσωπικού για την υποστήριξη δικτύων σεισμογράφων
• Συμβουλευτικός ρόλος (π.χ. κέντρο ελέγχου εκτάκτων καταστάσεων της Δημόσιας Επιχείρησης Φυσικού Αερίου, στην περίπτωση σεισμικής δραστηριότητας σε περιοχές που διασχίζει ο εθνικός αγωγός φυσικού αερίου