Αρχής γενομένης από τις 18 Μαρτίου, οι πιστοί αρχίζουν να προετοιμάζονται πνευματικά και σωματικά για το Πάσχα, τηρώντας τη νηστεία και τις επακόλουθες διατροφικές απαγορεύσεις που απορρέουν από αυτή.
Η νηστεία είναι μια καλή ευκαιρία να αποτοξινωθούμε από το κρέας και τα κορεσμένα («κακά») λιπαρά και να στραφούμε σε περισσότερο φυσικές πηγές, ευεργετώντας την υγεία, αλλά και τη σιλουέτα μας με τα οφέλη τους. Εφόσον γίνεται σωστά και συνετά, η νηστεία κάνει καλό στον οργανισμό μας, προάγει γενικά την υγεία και δεν ενέχει κινδύνους για τα υγιή άτομα. Αντίθετα, η λανθασμένη εφαρμογή της, π.χ. με υπερκατανάλωση σαρακοστιανών εδεσμάτων, μπορεί να επιφέρει αρνητικά αποτελέσματα, όπως αύξηση βάρους, σακχάρου, τριγλυκεριδίων, χοληστερόλης και ουρικού οξέος.
Οι κανόνες της νηστείας
Στη νηστεία επιτρέπονται λαχανικά, όσπρια, πατάτες, ζυμαρικά, ξηροί καρποί, ελιές, φρούτα και μέλι. Σε γενικές γραμμές απαγορεύονται: κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά, λάδι και κρασί. Κατ’ εξαίρεση, τα Σάββατα και τις Κυριακές επιτρέπονται το λάδι και το κρασί, εκτός από το Μεγάλο Σάββατο, που είναι το μοναδικό Σάββατο του έτους στο οποίο απαγορεύονται λάδι και κρασί.
● Στις 25 Μαρτίου και την Κυριακή των Βαΐων, 28 Απριλίου 2024 επιτρέπονται το ψάρι, το λάδι και το κρασί.
● Το Σάββατο του Λαζάρου 27 Απριλίου 2024 απαγορεύονται τα γαλακτοκομικά, αλλά επιτρέπεται το λάδι και το κρασί.
● Την Κυριακή των Βαΐων 28 Απριλίου 2024 και Τη Μεγάλη Εβδομάδ (29 Απριλίου έως 4 Μαίου), περιλαμβανομένου του Μεγάλου Σαββάτου, απαγορεύονται όλα τα παραπάνω.
Το έθιμο της κυρά-Σαρακοστής – Μάθετε τι συμβολίζει και φτιάξτε τη μαζί με τα παιδιά
Το έθιμο της κυρά-Σαρακοστής είναι από τα παλιότερα έθιμα που σχετίζονται με τη γιορτή του Πάσχα, σήμερα όμως λίγο πολύ ξεχασμένο. Χρησίμευε πάντα ως ημερολόγιο για να μετράμε τις εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι τη Μεγάλη Εβδομάδα, καθώς η κυρά-Σαρακοστή έχει 7 πόδια, ένα για κάθε εβδομάδα της περιόδου της Σαρακοστής. Πρόκειται για ένα έθιμο που τείνει στις ημέρες μας να εκλείψει, ενώ παλαιότερα το συναντούσαμε σε όλο τον ελλαδικό χώρο με διάφορες παραλλαγές και χρησιμοποιούνταν ως ημερολόγιο που μετρούσε τις εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής.
Η κυρά-Σαρακοστή, στις περισσότερες περιοχές, ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά, που απεικόνιζε μια γυναίκα, που έμοιαζε με καλόγρια, με 7 πόδια, σταυρωμένα χέρια γιατί προσεύχεται, ένα σταυρό γιατί πήγαινε στην εκκλησία και χωρίς στόμα γιατί νηστεύει. Στο τέλος κάθε εβδομάδας, αρχής γενομένης από το Σάββατο μετά την Καθαρά Δευτέρα, της έκοβαν ένα πόδι. Το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο. Αυτό το κομμάτι χαρτί το δίπλωναν καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή καρύδι (περιοχή της Χίου), το οποίο τοποθετούσαν μαζί με άλλα. Όποιος το έβρισκε θεωρούνταν τυχερός και γουρλής. Σε κάποιες περιοχές, το έβδομο πόδι το τοποθετούσαν μες στο ψωμί της Ανάστασης και όποιος το έβρισκε του έφερνε γούρι.
Σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, η κυρά-Σαρακοστή φτιάχνεται από ζυμάρι με απλά υλικά και, κυρίως, πολύ αλάτι για να μη χαλάσει. Εξάλλου, δεν τρωγόταν, αφού χρησιμοποιούνταν ως ημερολόγιο. Αλλού πάλι, την έφτιαχναν από πανί και τη γέμιζαν με πούπουλα.
Φτιάξτε τη μαζί με τα παιδιά:
3 κούπες αλεύρι
1 κούπα αλάτι
1 κούπα νερό
μπαχαρικά για διακόσμηση όπως γαρύφαλλο ή μαχλέπι
Βάζουμε τα υλικά για το ζυμάρι σε ένα λεκανάκι και τα ζυμώνουμε μέχρι να γίνει μια ελαστική και ωραία ζύμη. Πλάθουμε την Κυρά Σαρακοστή με το ζυμάρι φτιάχνοντας το σώμα, τη φούστα, το πρόσωπο, τα πόδια της, τη διακοσμούμε όπως θέλουμε και τη βάζουμε σε ένα ταψί το οποίο έχουμε στρώσει με λαδόκολλα. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 160 βαθμούς για 20 με 30 λεπτά. Μας ενδιαφέρει να στεγνώσει και όχι να «ψηθεί».
dnews.gr