ΣΚΥΡΟΣ – ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ – Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ των Δημάρχου Σκύρου κου Κυριάκου Αντωνόπουλου, της κας Χρυσάνθης Ζυγογιάννη και του κου Μιχάλη Καραμπίνη, κατά την συνεδρίαση του ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΌΥ ΣΥΜΒΟΎΛΙΟΥ την 22/5/2024.
Την Τρίτη 22 Μαΐου 2024 εισήχθη προς συζήτηση στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) για την κατά Νόμο γνωμοδότηση, ΤΟ ΘΕΜΑ: Έγκριση ή μη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΦΜΠΕ) του έργου: “Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας αποτελούμενος από έξι (6) Αιολικά Πάρκα Συνολικής Εγκατεστημένης Ισχύος 294 MW (συνολικά 57 ανεμογεννήτριες), συμπεριλαμβανομένων των συνοδών έργων οδοποιίας και διασύνδεσης, στη θέση ‘Νότια Σκύρος – Όρος Κόχυλας’ του Δήμου Σκύρου, Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας’’ (κατόπιν αυτοψίας της Ολομέλειας του ΚΑΣ) – συνεισήγηση με ΔΙΠΚΑ
Εκ μέρους του Δήμου Σκύρου παραστάθηκαν δια ζώσης, ο Δήμαρχος Σκύρου κος Κυριάκος Αντωνόπουλος συνοδευόμενος απο το μέλος της επιτροπής αγώνα κα Μαριάννα Γκέκα και μέσω τηλεδιάσκεψης, ο Αρχαιολόγος κος Μιχάλης Καραμπίνης και η γραμματέας της επιτροπής αγωνα Χρυσάνθη Ζυγογιάννη, οι οποίοι τοποθετήθηκαν.
Παρατίθεται η εισήγηση του Δημάρχου κου Αντωνόπουλου προς τα μέλη του ΚΑΣ.
….. “Αξιότιμα μέλη του ΚΑΣ,
Την 22α Φεβρουαρίου 2024 κατά την αυτοψία που διενεργήσατε στον “Κόχυλα”, στο Κάστρο και στο Αρχαιολογικο Μουσείο Σκύρου, σας ανέφερα οσα θα επαναλάβω και σήμερα!
Θα θυμάστε πως οταν φτασατε στο οροπέδιο “Αρι” περικυκλωθήκατε απο Σκυριανά αλογα τα οποία σας πλησίασαν για να σας καλωσορίσουν στον αδιατάρακτο χώρο τους! Αυτή τους η παρουσία ισως αποτέλεσε τη σημαντικότερη φυσική παρέμβαση μήνυμα των φυσικών κατοίκων του “Βουνού “ της Σκύρου που για αιώνες διαβιούν στο ιδιο μέρος!..
Επί της μελέτης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου σήμερα συζητάτε την χορήγηση θετικής η αρνητικής γνώμης για την τοποθέτηση των 57 ύψους 180μ Ανεμογεννητριών στον ορεινο ογκο “Κόχυλα” και την ευρύτερη περιοχή της νότιας Σκύρου στο πλαίσιο της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχει υποβληθεί από τον ενδιαφερόμενο φορέα υλοποίησης του έργου.
Μέχρι σήμερα έχουν δοθεί 5 αρνητικές, 4 θετικές γνωμοδοτήσεις, 10 θετικές υπό προϋποθέσεις, ενώ αναμένονται ακόμα 16 γνώμες φορέων.
Οι σημαντικότερες αρνητικές γνώμες παρασχέθηκαν τις κατ εξοχήν αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους για την ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΉ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ!
- από τη Διεύθυνση διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος & Βιοποικιλότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, και
- από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ)!
Αξιότιμα μέλη,γνωρίζουμε ότι δεν θα βρούμε τις «Μυκήνες» στον «Κόχυλα» σε ότι αφορά τη δική σας αρμοδιότητα. Και για το λογο αυτό, πέρα από την αρχαιολογική σας ειδικότητα σας καλώ να εξετάσετε το ευρύτερο πλαίσιο της παροχής γνώμης.
Και σε ότι αφορά το αρχαιολογικό κομμάτι γνωρίζετε πως η ταυτότητα ενός τόπου αποτελείται από μια σύνθεση, πολιτιστικής παράδοσης, αρχαίας ιστορίας, κηρυγμένων αρχαιολογικών τόπων, μορφολογίας του τόπου, ενασχόλησης των κατοίκων του, θρησκευτικής παράδοσης, γεωγραφικής θέσης,κλπ. Το κράτος εφαρμόζοντας το Σύνταγμα έχει υποχρέωση να προστατεύει τα οικοσυστήματα, την πολιτιστική κληρονομιά τους τόπους που αποτελούν το χώρο διαβίωσης των πολιτών.
Ετσι, η επιχειρούμενη επένδυση στη Σκύρο,
◦ Μετατρέπει το νησί σε βιομηχανική ζώνη
◦ Πετάει στα σκουπίδια το νησιωτικό μέτρο και την νησιωτικότητα.
◦ Πως θα κρατηθεί ο παραδοσιακός οικισμός από την άλωση που θα σηματοδοτήσει μια βιομηχανική εγκατάσταση;
◦ Στην περιοχή φωλιάζει ο μεγαλύτερος πληθυσμός του μαυροπετρίτη στον κόσμο που με την επένδυση απειλείται με αφανισμό. Μάλιστα σε τέτοιο σημείο αλαζονείας έχουν φθάσει που υπηρεσίες πρότειναν ως αντισταθμιστικό «όφελος», την δημιουργία τεχνικών φωλιών για τα πουλιά σε άλλα νησιά!!!
◦ Το βουνό αποτελεί τον αιώνιο φυσικό τόπο διαβίωσης του Σκυριανού αλόγου αλλά και τη βάση της κτηνοτροφίας και της κουλτούρας του τόπου.
◦ Πως θα προστατευτεί η κτηνοτροφία το κατ εξοχήν επάγγελμα εκατοντάδων οικογενειών της Σκύρου; Η παράδοση του νησιού και ο χαρακτήρας των κατοίκων του έχουν διαμορφωθεί από το φυσικό περιβάλλον. Οι τέχνες κάθε μορφής, η κεντητική, η ξυλογλυπτική, η κεραμική, η ζωγραφική, επηρεάζονται από την έμπνευση των καλλιτεχνών. Το «Βουνό» αποτελεί τον πυρήνα της Σκυριανής παράδοσης και κουλτούρας. Πως θα προστατευτεί αυτή η παράδοση και οι επιρροές από τη Φύση όταν αυτή παραδοθεί και μετατραπεί σε βιομηχανία; Τι θα ακριβώς θα εμπνεύσει και ποιους θα εμπνεύσει πλέον;
◦ Η οπτική ρύπανση, η βραδινή φωτορύπανση από τα αναλάμποντα κόκκινα φώτα των μηχανών θα «καταργήσουν» τον έναστρο ουρανό και τον ορίζοντα.
Κανείς από εσας και εμας δεν φωτογραφίζεται με φόντο διυλιστήρια, βιομηχανικές εγκαταστάσεις και κόκκινα φωτάκια όσο ωραίο ηλιοβασίλεμα να έχει η περιοχή τους!
Από το σπίτι μου στη Λιναρια τα βράδια βλέπω το δάσος από τα κόκκινα φώτα των Α/Γ που έχουν τοποθετηθεί στην Εύβοια σε απόσταση 60 χλμ!
Ένας από τους στόχους μας είναι να νιώθει ο επισκέπτης και ο κάτοικος ότι θέλει να φωτογραφίζεται με τα τοπία της Σκύρου. Διότι τα βιώνει ως το μόνο φάρμακο της Φύσης κατά του ανθρώπινου άγχους, αλλά και για να «πάρει μαζί του», στο σπίτι του, στη δουλειά του, να τα αναπολεί μέχρι να επιστρέψει κοντά τους!
Σκύρος, είναι η επαφή με το αμόλυντο, το αποκλειστικό, το προνομιακό, είτε αυτό είναι το «βουνό» , το δάσος , μια σπηλιά, μια παραλία, ο ουρανός, οι ήχοι της φύσης, το θρόισμα, ο παφλασμός, είναι αυτό που θα «πάρει» ο επισκέπτης αυτό που θα τον “κρατάει” μέχρι να ξανάρθει…
Η Σκύρος, μια κιβωτός βιοποικιλότητας, ένα νησί που συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά όλης της Ελλάδας στην έκταση της, θα αποσυντεθεί απο μιά τέτοια επένδυση!
Θα επιτρέψετε να συμβούν αυτές τις αλλαγές πιστεύοντας ότι ο τόπος και οι άνθρωποι θα μείνουν αλώβητοι;
Η διαρκής ηχορύπανση θα επηρεάσει όλα τα έμβια όντα και κανείς δεν ενδιαφέρει για την αλλαγές που ζώα και πουλιά θα βιώσουν. ΟΙ μηχανές θα αλλοιώσουν το τοπίο, τον βιώσιμο τουρισμό, την άγρια ζωή, την αίσθηση της γνήσιας φύσης. Ο τουρισμός και τα περιπατητικά μονοπάτια θα χάσουν το νόημα τους!
◦ Με πιο δικαίωμα η γενιά μας κόβει βουνά που κανείς δεν τόλμησε μέχρι τώρα, αλλοιώνει η εξαφανίζει υδάτινες φλέβες, στο όνομα μιας περαστικής τεχνολογίας που σε 15-20 χρόνια δεν θα υπάρχει;
◦ Η πολεοδομία βεβαιώνει πρόστιμα για την αλλοίωση στα σχέδια των σπιτιών και καλά κάνει, όπως και εσείς, η αρχαιολογική υπηρεσία για τις αλλοιώσεις στους παραδοσιακούς οικισμούς και τους αρχαιολογικούς χώρους.
Έχετε κηρυγμένο ως αρχαιολογικό μνημείο το σύνολο του λόφου της Σκύρου το οποίο θίγεται άμεσα από την όψη των ανεμογεννητριών των 180 μέτρων ύψους! Η θέα του «βουνού» από το κάστρο είναι εκθαμβωτική και ισως από τις πλέον φωτογραφημένες πλευρές της Σκύρου. Και τελεί υπό κατάργηση έάν δοθεί η σύμφωνη γνώμη σας.
Ενοχλείστε-και καλώς ενοχλείστε, από τις κεραίες των τηλεοράσεων στη παραδοσιακή χώρα Σκύρου, τα κάγκελα , τα «πιάτα» της δορυφορικής τηλεόρασης, τα έγχρωμα φώτα, τα πλακάκια κ.α. όμως παράλληλα εξετάζεται από τις υπηρεσίες η παροχή σύμφωνης γνώμης για «κεραίες» 180 μέτρων και δρόμους δεκάδων χιλιομέτρων που θα βιάζουν τη Φύση!
◦ Είναι τέτοια η αλαζονεία των επενδυτών και του πλαισίου αυτών των επενδύσεων που κανείς δεν έχει δεσμεύσει χρήματα η δεν υποχρεώνεται να δεσμεύει για την απεγκατάσταση τους όταν καταργηθούν. Γιατί; Διότι αυτοί που σήμερα «επενδύουν», αύριο θα εξαφανιστούν, θα κάνουν δουλειές της επόμενης επενδυτικής μόδας.
◦ Με πιο δικαίωμα και ο κάθε ενδιαφερόμενος δεσμεύει τις οποίες κορυφές βουνών τον ενδιαφέρουν απλά ψάχνοντας στο google earth και η πολιτεία το αποδέχεται ;
◦ Γιατί όλα αυτά γίνονται χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό;
Που είναι οι περίφημες μειώσεις στο ρεύμα που μας έταζαν ως επιχείρημα για την εγκατάσταση ΑΠΕ; Τώρα που οι επενδυτές καυχώνται ότι υπάρχουν μέρες που το 100% της ενεργειακής ζήτησης στη Χώρα καλύπτεται από ΑΠΕ, που είναι οι περίφημες μειώσεις στο ρεύμα ενώ την ίδια στιγμή οι λογαριασμοί της ΔΕΗ δημεύουν τα νοικοκυριά;
◦ Η Ευρωπαϊκή Ένωση με τον κανονισμό ταξινομίας του 2020 προκρίνει τα αιολικά στις μόνο θάλασσες και απεγκαθιστούν τις Α/Γ από τις πεδιάδες της Ευρώπης. Στη χώρα μας ψάχνουμε πια κορυφή απέμεινε για κόψιμο!
◦ Και δεν είναι μόνο θέμα αιολικού δυναμικού μιας περιοχής η απόφαση τοποθέτησης των Α/Γ, διότι περισσότερος από παντού αέρας υπάρχει στη Μύκονο όμως εκεί οι επενδυτές έχουν τις βίλες τους!
Και βέβαια δεν εννοούμε ότι στη Μύκονο πρέπει να μπουν Α/Γ- προς θεού- απλά επισημαίνουμε το ρηχό σημείο του «σχεδιασμού».
◦ Το νησί δεν έχει παιδίατρο και γιατρούς και συζητάμε μια επένδυση 700 εκατομμυρίων ως προτεραιότητα;;;
H τοπική κοινωνία είναι συμπαγής και αποφασισμένη! Αντιστέκεται εδώ και 19 χρόνια! Περισσότερες από 3000 υπογραφές έχουν συγκεντρωθεί κατά της εγκατάστασης των ανεμογεννητριών και πάνω από 2000 κατά τη διαβούλευση για τον χαρακτηρισμό του έργου ως «στρατηγική επένδυση»
Στη Σκύρο δεν θα αποφανθούν οι «ειδικοί» για την τοποθέτηση τους η μη. Εχουν αποφανθεί οι κατ εξοχήν ειδικοί, οι κάτοικοι της Σκύρου!
◦ Η θέση μας είναι αταλάντευτη και απλή, οι Α/Γ στη Σκύρο δεν θα τοποθετηθούν!
◦ Και είναι και στο δικό σας χέρι να προστατέψετε το περιβάλλον από την τεχνολογική άλωση.
◦ Ο Δήμος και οι κάτοικοι δεν μπαίνουν στη λογική των ανταλλαγμάτων ότι και να μας τάξουν, ας μην επιχειρήσει κανείς αυτή την προσπάθεια, είναι χαμένη!
Εφ όσον όλους μας ενδιαφέρει το περιβάλλον που απαιτεί την ύψιστη προστασία διατηρήστε τη Σκύρο μας όπως είναι!
Και σας ζητώ, πέρα από το στενό κριτικό σας πεδίο ως αρχαιολόγοι να κρίνετε αυτή την επένδυση με την «ειδικότητα» που όλοι διαθέτουμε, ως άνθρωποι, που αποτελούμε μέρος της Φύσης, ενώ ταυτόχρονα εξετάζουμε – γνωμοδοτούμε, αν θα την καταστρέψουμε! ……………………..
Στη συνέχεια τοποθετήθηκε διαδικτυακα η κα Ζυγογιάννη η οποία τόνισε….
…………….“Από μελέτη της κομισιόν προκύπτει ότι η Ελλάδα μπορεί να καλύψει μέχρι και το 32% της ζήτησης ηλεκτρισμού, μόνο με φωτοβολταϊκά στις στέγες εξαιρουμένων των παραδοσιακών οικισμών!
Το μέγιστο Peak ζήτησης ηλεκτρικής ενεργειας στη Σκύρο ειναι 4,92 MW και η επιχειρούμενη εγκατάσταση το υπερβαινει μέχρι 80 φορές τις ενεργειακές ανάγκες της Σκύρου κατα ετήσιο μέσο όρο! Υπάρχει νομική υποχρέωση απομάκρυνσης, αλλά ΌΧΙ ρήτρα οικονομικής δέσμευσης. Η υποχρέωση αποκατάστασης αφορά υπέργειες κατασκευές στα όρια του αιολικού σταθμού αλλα ΔΕΝ περιλαμβάνει τα πολλά χιλιόμετρα νέων δρόμων ή τα μπάζα….”
……………Η ομιλία του Μιχάλη Καραμπίνη εστίασε στην καταστροφή του πολιτιστικού τοπίου που βιώνει εν γένει η χώρα μας, με την ανεξέλεγκτη διασπορά ανεμογεννητριών σε κάθε κορυφή της πατρίδας μας. Επεσήμανε ότι ο Κόχυλας της Σκύρου δεν είναι απλώς φυσικό περιβάλλον που συνέβαλε και συμβάλλει στην οικονομία των κατοίκων, αλλά ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού. Υπογράμμισε την ήδη ολοκληρωμένη καταστροφή των ελληνικών πόλεων και των χωριών της υπαίθρου, υποστηρίζοντας ότι το φαινόμενο των ανεμογεννητριών διαλύει το τελευταίο πράγμα που απέμεινε σε αυτόν τον τόπο, δηλαδή το φυσικό τοπίο. Τέλος, παρότρυνε τα μέλη του ΚΑΣ να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων αναλογιζόμενοι την ευθύνη τους, θεωρώντας ότι μέρος των κακών κειμένων που βιώνει η πατρίδα μας οφείλεται στη σιωπή ή ακόμη και στον συμβιβασμό των πνευματικών ανθρώπων της χώρας!…………